Co wchodzi w skład ulgi rehabilitacyjnej i kiedy można z niej skorzystać?

Ulga rehabilitacyjna to jedno z kluczowych rozwiązań podatkowych mających na celu wsparcie osób z niepełnosprawnością oraz ich opiekunów, poprzez umożliwienie odliczenia określonych wydatków od dochodu. Skorzystać z niej można, gdy zostały spełnione wymogi formalne i dochodowe, a wydatki dotyczą katalogu ustawowego. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje na temat tego, co wchodzi w skład ulgi rehabilitacyjnej oraz kiedy można z niej skorzystać [1][2][5].

Definicja i przeznaczenie ulgi rehabilitacyjnej

Ulga rehabilitacyjna to instytucja podatkowa przewidziana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 26), pozwalająca odliczyć od dochodu określone wydatki związane z leczeniem, rehabilitacją oraz codziennym funkcjonowaniem osoby niepełnosprawnej [2][4][5]. Jej głównym celem jest zmniejszenie obciążeń finansowych osób, które ponoszą ponadstandardowe koszty wynikające z niepełnosprawności własnej lub bliskiego pozostającego na utrzymaniu podatnika [1][4]. Skorzystanie z ulgi stanowi realne wsparcie finansowe, szczególnie w odniesieniu do wydatków przewyższających ogólnie przyjęte koszty życia.

Kto jest uprawniony do ulgi?

Prawo do ulgi rehabilitacyjnej mają przede wszystkim osoby niepełnosprawne, a także podatnicy utrzymujący osobę niepełnosprawną, np. małżonka, dzieci, rodziców, rodzeństwo, pasierbów, teściów, ojczyma, macochę, zięcia czy synową [3][6]. Warunkiem jest, by osoba, na rzecz której poniesiono wydatki, nie przekroczyła określonego limitu dochodu rocznego. Aktualnie limit ten wynosi 22 546,92 zł, jednak niektóre źródła odwołują się jeszcze do wartości 21 371,52 zł, dlatego w celu skorzystania z ulgi konieczna jest każdorazowa weryfikacja aktualnych przepisów podatkowych [3][6].

Do potwierdzenia statusu osoby niepełnosprawnej wymagane jest odpowiednie orzeczenie, decyzja o przyznaniu renty, renty socjalnej, renty szkoleniowej lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Bez udokumentowanego statusu niepełnosprawności skorzystanie z odliczenia nie jest możliwe [6].

Rodzaje wydatków objętych ulgą

Katalog wydatków możliwych do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej jest szeroki i obejmuje zarówno wydatki typowo rehabilitacyjne, jak i te ułatwiające codzienne życie osoby niepełnosprawnej. Do wydatków zaliczają się w szczególności [1][2][5]:

• pełny koszt turnusów rehabilitacyjnych (w tym zakwaterowanie, wyżywienie, zabiegi),
• koszty zakupu leków zapisanych przez lekarza specjalistę,
• wydatki na wyroby medyczne (niektóre z limitem),
• dostosowanie mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
• koszty opieki pielęgniarskiej w domu i podczas zabiegów,
• dojazdy samochodem osobowym na zabiegi rehabilitacyjne (limitowane),
• wsparcie w ułatwieniu codziennego funkcjonowania (np. pieluchomajtki dla osób o określonych schorzeniach).

Wymienione wydatki są precyzyjnie określone w przepisach i każdorazowo muszą być udokumentowane. Odliczeniu nie podlegają wydatki, które zostały pokryte lub dofinansowane ze środków publicznych lub przez pracodawcę [1][2].

Limity wysokości odliczeń

Część kosztów objętych ulgą podlega limitation odliczenia – na przykład wydatki na użytkowanie samochodu osobowego wynoszą do 2 280 zł rocznie. Taki sam limit dotyczy również określonych wyrobów medycznych oraz pieluchomajtek [1]. Inne wydatki, jak koszty turnusów rehabilitacyjnych i leków (jeśli są ordynowane przez lekarza specjalistę i przeznaczone na powtarzalną terapię), objęte są odliczeniem w pełnej wysokości kwot faktycznie wydanych przez uprawnionego [1][5]. Precyzyjny katalog wydatków oraz ich limit określa każdorazowo ustawa i akty wykonawcze [2].

Warunki i wymogi formalne

Wszystkie odliczane wydatki muszą być wiarygodnie udokumentowane. Wymagane są rachunki, faktury VAT, zaświadczenia lekarskie oraz potwierdzenia wykonania usług lub zakupu wyrobów medycznych [1]. Dodatkowo podatnik jest zobowiązany do przechowywania dokumentacji przez okres przewidziany przepisami prawa podatkowego, gdyż w razie kontroli urząd skarbowy ma prawo weryfikować zarówno orzeczenie o niepełnosprawności, jak i prawdziwość wydatków [2]

W przypadku osób niepełnosprawnych na utrzymaniu należy także wykazać, że dochody tej osoby nie przekroczyły limitu ustalonego dla danego roku podatkowego [6]. Do limitu nie wlicza się świadczeń takich jak zasiłek pielęgnacyjny.

Proces i sposób korzystania z ulgi

Aby skorzystać z ulgi w praktyce, podatnik powinien wypełnić odpowiednią część rocznego zeznania podatkowego PIT, uwzględniając tylko wydatki spełniające warunki ustawowe [1][5]. Odliczenie następuje od dochodu, dzięki czemu podstawa opodatkowania zostaje odpowiednio obniżona, co w sposób bezpośredni redukuje podatek do zapłaty [1][2]. Przypominamy, że wydatki poniesione w danym roku podatkowym można wykazać wyłącznie w rozliczeniu za ten rok, z zachowaniem obowiązku dokumentacyjnego.

Zmiany prawne i aktualizacje przepisów

W ostatnich latach zakres ulgi rehabilitacyjnej został poszerzony m.in. w ramach tzw. Polskiego Ładu obowiązującego od 2022 r., który doprecyzował katalog wydatków oraz uregulował zasady odliczania kosztów m.in. na leki i wyroby medyczne [4]. Na bieżąco warto śledzić aktualizacje przepisów oraz limity dochodowe, by prawidłowo skorzystać z ulgi w danym roku podatkowym [3][4][5]. Podatnik może również korzystać równolegle z innych ulg podatkowych, jeśli spełnia warunki ich zastosowania [1].

Podsumowanie kluczowych wymagań i zakresu ulgi

Ulga rehabilitacyjna to narzędzie ulgi finansowej dedykowane osobom niepełnosprawnym oraz ich rodzinom, pozwalające na odliczenie wydatków poniesionych na rehabilitację i codzienne funkcjonowanie, po spełnieniu wymagań ustawowych dotyczących uprawnień, limitów oraz dokumentacji [2][5][6]. Kluczowe jest rzetelne dokumentowanie wszystkich poniesionych kosztów oraz bieżąca znajomość obowiązujących limitów i katalogu wydatków dopuszczonych do odliczenia [1][4]. Prawidłowe rozliczenie wydatków w ramach ulgi przełoży się na realne obniżenie obciążeń podatkowych osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów.

Źródła:

• [1] https://orwzorza.pl/ulga-rehabilitacyjna-2025/
• [2] https://www.podatnik.info/publikacje/ulga-rehabilitacyjna-co-mozna-odliczyc-i-komu-przysluguje,6550ab
• [3] https://www.pitax.pl/wiedza/mniejsze-podatki/ulga-rehabilitacyjna/
• [4] https://medicalpress.pl/aktualnosci/pit-2025-jak-skorzysta-z-ulgi-rehabilitacyjnej-praktyczny-przewodnik_wXR0pwwR7N/
• [5] https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/pit/pit/ulgi-odliczenia/5681666,ulga-rehabilitacyjna-w-pit-w-2025-roku-warunki-i-limity-odliczenia-jakie-wydatki-moze-odliczyc-osoba-z-niepelnosprawnoscia.html
• [6] https://twoj-epit.pl/ulga-rehabilitacyjna-pit-co-to-jest-komu-przysluguje-ile-wynosi
• [7] https://www.pit.pl/ulga-rehabilitacyjna/